Het plaatsen van een grondwaterwinning: wat zijn nu weer de basisregels?
In de droge zomers van de voorbije jaren piekte het waterverbruik. In het kader van de strijd tegen de droogte, komt de (illegale) grondwaterwinning steeds meer in het vizier van de Vlaamse overheid. Zo werd er, sinds de oprichting van het meldpunt illegale grondwaterwinning, minstens 1 melding per week gedaan bij de VMM. Wat zijn nu weer de regels?
Eerst moet worden nagegaan of er een omgevingsvergunning vereist is voor het oppompen van grondwater. In beginsel is elke grondwaterwinning vergunningsplichting. De regelgeving voorziet in twee uitzonderingen op deze verplichting.
De hierna vermelde inrichtingen die buiten beschermingszone type III liggen zijn niet ingedeeld (en daarvoor is dus geen omgevingsvergunning vereist):
een grondwaterwinning waaruit het water uitsluitend met een hand-, voet-, of neuspomp wordt opgepompt;
een grondwaterwinning tot maximaal 500 m3 per jaar, waarvan het water uitsluitend voor huishoudelijke doeleinden wordt gebruikt.
Het is voor de gebruiker/exploitant van de grondwaterwinning dan ook belangrijk om deze uitzonderingen in het oog te houden. Wij focussen voornamelijk op de tweede uitzondering.
Het belangrijkste uitgangspunt is dat het winnen van meer dan 500 m3/jaar aan grondwater voor uitsluitend huishoudelijke toepassingen of het winnen van grondwater voor andere doeleinden dan huishoudelijke toepassingen, vergunningsplichtig is. Deze voorwaarden moeten zeer goed bewaakt worden. Indien de voorwaarden worden overtreden zonder dat de vereiste omgevingsvergunning wordt bekomen, is er sprake van een misdrijf waarvoor strafrechtelijke of bestuurlijke straffen kunnen worden opgelegd.
Daarnaast moet iedere grondwaterwinning uitgerust worden met een debietmeter.
Opnieuw wordt er uitzonderingen voorzien voor:
grondwaterwinningen uitgerust met een handpomp;
grondwaterwinningen voor huishoudelijke doeleinden tot maximum 500 m3/jaar;
draineringen nodig om het gebruik of de exploitatie van bouw- en weilanden mogelijk te maken.
De plaatsing van deze debietmeter - ook al is deze niet verplicht - kan een belangrijk instrument zijn in de opvolging van het verbruik.
Sinds 1 januari 2021 bent u verplicht om een keuring van uw waterinstallatie aan te vragen als u een nieuwe grondwaterput in gebruik neemt in en rond een onroerend goed. Het type van keuring zal afhangen van het doel waarvoor het grondwater zal worden gebruikt. Zo bestaan de 2 volgende types van keuring:
Keuring van de niet-aangesloten binneninstallatie als drinkwaterkwaliteit vereist is; of
Keuring van de installatie voor tweede circuitwater als geen drinkwaterkwaliteit vereist is.
In elk geval moet de ingebruikname van iedere grondwaterwinning (ook al is deze niet vergunnings- of meldingsplichtig volgens de VLAREM-regelgeving) ook steeds worden gemeld aan de Vlaamse Milieumaatschappij. Het stopzetten van een grondwaterwinning moet op dezelfde wijze worden doorgegeven.
In een volgende nieuwsbrief zullen we dieper ingaan op de sancties en risico’s die gepaard gaan met een illegale grondwaterwinning.